نقد و بررسی دیدگاه والتر ترنس استیس در مورد نسبیتگرایی اخلاقی

بحث از نسبیت یکی از بحث های چالش برانگیز در حوز? فلسفه است. این بحث یکی از موضوعات مهم در حوز? فلسف? اخلاق است. استیس از جمله افراد مهمی است که در حوز? نسبیت گرایی اخلاقی به بحث پرداخته است. در باب نسبی گرایی اخلاقی وی چهار استدلال را که نسبی گرایان برای اثبات دیدگاه هایشان به آنها توسل جسته اند را ذکر کرده، و سپس به نقد و بررسی آنها می پردازد. آن استدلال ها عبارتند از: 1- استدلال براساس مبانی انسان شناسانه 2- استدلال براساس عواطف و احساسات افراد 3- استدلال براساس مبانی تجربه گرایی رادیکال 4- استدلال مبنی بر عدم وجود منبعی الزام آور. وی این استدلال ها را نمی پذیرد و آن ها را رد می کند. بعد از بررسی استدلال های نسبی گرایان، وی به استدلال های مطلق گرایان پرداخته و بعد از نقد و بررسی، آن ها را نیز رد می کند. بعد از اینکه استیس این دو مکتب را نقد می کند بالتبع باید دیدگاه جایگزینی را ارائه دهد. عام گرایی اخلاقی دیدگاهی است که وی درصدد است تا آن را به عنوان دیدگاهی جایگزین ارائه دهد. بر این اساس، اخلاق نسبت به نیازهای کلی انسان نسبی نیست، نیازهایی که میان هم? انسان ها مشترک است. این اخلاق نسبت به نیازهای خاص و دوره ها یا گروه های اجتماعی نسبی است. اخلاق عام است اما مطلق نیست. استیس دو خاستگاه برای اخلاق قائل است؛ خاستگاه دنیوی و خاستگاه دینی. نهایتاً وی بر این باور است که می توان خاستگاه دنیوی را به خاستگاه دینی پیوند زد؛ زیرا خاستگاه دینی از عمق بیشتری برخوردار است. به نظر استیس عمل اخلاقی دارای سه ویژگی است: ایجاد شادی، ناخودخواهی یا دیگرخواهی و عدالت. بنابراین می توان گفت، اصل اخلاقی ای که استیس قائل به آن است، اصل سعادت یا خوشبختی است اما با قید و بندهایش. وی اصل نوعدوستی را جوهر? اخلاق می داند و با تمسک به این اصل، نسبی گرایی اخلاقی را رد می کند. در مورد شالود? دینی، وی تجرب? عرفانی قدیسان را به عنوان شالود? اخلاق می پذیرد و بینش عرفانی را سرچشم? اخلاق می داند. کلید واژه ها: استیس، نسبیت گرایی اخلاقی، مطلق گرایی اخلاقی، نوعدوستی، نسبیت گرایی معتدل.